Nhồi máu cơ tim: Cách nhận biết và xử lý kịp thời

Tư vấn chuyên môn Bài Viết

GS. TS. BS THÁI HỒNG QUANG

Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát

ĐẶT LỊCH HẸN XEM HỒ SƠ

Nhồi máu cơ tim là một trong những căn bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất trên thế giới, đặc biệt ở các nước phát triển. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về căn bệnh này và cách phòng ngừa, điều trị khi bị nhồi máu cơ tim.

1. Nhồi máu cơ tim là gì?

Nhồi máu cơ tim là một bệnh lý liên quan đến tim mạch, khi các động mạch dẫn máu đến tim bị tắc nghẽn hoặc co thắt, làm giảm hoặc ngưng luồng máu đến các cơ quan và mô trong cơ thể. Điều này dẫn đến sự thiếu máu và oxy cho các cơ quan, gây ra các biểu hiện như đau ngực, khó thở, mệt mỏi, thậm chí có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. (1)

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, nhồi máu cơ tim có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, bao gồm: Đau tim, đột quỵ, bệnh tim mạch. Tại Mỹ, có khoảng 635.000 người bị nhồi máu cơ tim mỗi năm. Cứ 7 người tử vong thì có một trường hợp do bệnh tim mạch, trong đó có nhồi máu cơ tim.

2. Nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng phần lớn là do tắc nghẽn hoặc co thắt đột ngột của các động mạch dẫn máu đến tim. Điều này thường xảy ra khi các mảng bám trên thành mạch máu (gọi là xơ vữa) bị vỡ và gây tắc nghẽn hoặc khi có sự hình thành cục máu đông trong động mạch. Các yếu tố có thể gây ra sự tắc nghẽn hoặc co thắt này bao gồm:

2.1 Xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch là một trong những nguyên nhân chính gây ra nhồi máu cơ tim. Đây là quá trình lắng đọng các mảng bám trên thành mạch máu, gọi là xơ vữa, khiến cho động mạch bị co lại và giảm khả năng dẫn máu đến tim. Những mảng xơ vữa này có thể bị vỡ và gây tắc nghẽn đột ngột, dẫn đến nhồi máu cơ tim.

2.2 Các yếu tố nguy cơ khác

Ngoài xơ vữa động mạch, những yếu tố nguy cơ khác cũng có thể gây ra nhồi máu cơ tim. Điển hình là hút thuốc lá, tiểu đường, cao huyết áp, béo phì, stress và di truyền. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ bị tắc nghẽn hoặc co thắt đột ngột của các động mạch dẫn máu đến tim.

3. Triệu chứng của nhồi máu cơ tim

Triệu chứng của nhồi máu cơ tim thường bắt đầu bằng cơn đau ngực, có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ. Đau ngực này thường xuất hiện khi bạn vận động hoặc trong tình trạng căng thẳng và được miêu tả như cảm giác nặng nề, nghẹt thở, nóng rát hoặc nhức nhối ở vùng ngực. Ngoài ra, những triệu chứng khác của nhồi máu cơ tim có thể bao gồm:

• Khó thở: Do sự thiếu máu và oxy cho các cơ quan và mô trong cơ thể, bạn có thể cảm thấy khó thở, thậm chí là khó thở nặng.
• Mệt mỏi: Thiếu máu và oxy cũng có thể làm cho bạn cảm thấy mệt mỏi và yếu.
• Buồn nôn và nôn mửa: Những triệu chứng này thường xảy ra khi bạn đang bị đau ngực và có thể do sự kích thích của hệ thần kinh hoặc do sự thiếu máu và oxy cho dạ dày.
• Đau đầu: Do sự thiếu máu và oxy cho não, bạn có thể cảm thấy đau đầu.
• Đau vùng cổ, vai và tay trái: Những triệu chứng này thường xảy ra khi nhồi máu cơ tim ảnh hưởng đến các dây thần kinh trong vùng này.
• Đau lưng: Do sự thiếu máu và oxy cho các cơ quan và mô trong vùng lưng.
• Đau bụng: Các triệu chứng này thường xảy ra khi nhồi máu cơ tim ảnh hưởng đến các cơ quan trong bụng.

Ngoài ra, nhồi máu cơ tim cũng có thể gây ra những biểu hiện khác như hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ, lo âu và khó tiêu. Tuy nhiên, những triệu chứng này không phải lúc nào cũng xuất hiện và có thể khác nhau ở từng người.

4. Chẩn đoán nhồi máu cơ tim

Để chẩn đoán nhồi máu cơ tim, bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm và kiểm tra để xác định mức độ tổn thương của tim và các cơ quan khác trong cơ thể. Các xét nghiệm và kiểm tra này có thể bao gồm:

4.1 Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu có thể cho thấy mức độ tăng cao của enzyme và protein trong máu, là dấu hiệu của sự tổn thương đến tim. Ngoài ra, xét nghiệm máu cũng có thể phát hiện các yếu tố nguy cơ như cholesterol cao, tiểu đường và bệnh lý về huyết áp.

4.2 Điện tâm đồ (ECG)

Điện tâm đồ là một xét nghiệm quan trọng để chẩn đoán nhồi máu cơ tim. Các điện cực được gắn vào ngực, chân, tay. Tín hiệu dạng sóng được in trên giấy hoặc hiển thị trên màn hình, ghi lại hoạt động điện của tim và có thể phát hiện các biến đổi trong nhịp tim, dấu hiệu của sự tổn thương đến

4.3 Siêu âm tim

Siêu âm tim là một xét nghiệm hình ảnh giúp bác sĩ xem xét kích thước, cách máu di chuyển qua tim và van tim, chức năng co bóp của tim, cũng như xác định các vùng bị tổn thương.

5. Điều trị nhồi máu cơ tim

Điều trị nhồi máu cơ tim phụ thuộc vào mức độ tổn thương của tim và các cơ quan khác trong cơ thể. Tuy nhiên, điều trị chủ yếu tập trung vào việc giảm thiểu sự tổn thương đến tim và ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Các phương pháp điều trị thông thường cho nhồi máu cơ tim bao gồm:

• Thuốc: Thuốc là phương pháp điều trị chính cho nhồi máu cơ tim. Các loại thuốc được sử dụng để giảm đau và giảm thiểu sự co thắt của động mạch, giúp cải thiện luồng máu đến tim. Ngoài ra, các thuốc khác cũng có thể được sử dụng để kiểm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, cholesterol cao và tiểu đường.
• Thủ thuật: Nếu tình trạng nhồi máu cơ tim nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề xuất thực hiện thủ thuật như đặt stent (ống mở rộng) hoặc phẫu thuật đặt vòng đeo tim để giúp mở rộng động mạch và cải thiện luồng máu đến tim.
• Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống là một phần quan trọng trong việc điều trị nhồi máu cơ tim. Bạn nên tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh, hạn chế hút thuốc lá và cân bằng công việc và cuộc sống để giảm stress.

Sau khi trải qua một cơn nhồi máu cơ tim, việc phục hồi sẽ là một quá trình dài và cần được thực hiện cẩn thận. Người bệnh sau nhồi máu cơ tim cần điều trị lâu dài để tránh tái phát và các biến chứng về sau. Bạn nên tuân thủ các chỉ định của bác sĩ và thực hiện các biện pháp sau để phục hồi nhanh chóng: (5)

• Nghỉ ngơi đầy đủ: Sau khi xuất viện, bạn nên nghỉ ngơi đầy đủ và tránh các hoạt động vất vả trong một thời gian. Điều này giúp cho tim được nghỉ ngơi và phục hồi sau cơn nhồi máu.
• Tuân thủ chế độ ăn uống và thuốc: Bạn nên tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh và uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng và giảm nguy cơ tái phát nhồi máu cơ tim.
• Tập thể dục nhẹ nhàng: Sau khi đã hồi phục đủ sức, bạn có thể bắt đầu tập thể dục nhẹ nhàng để cải thiện sức khỏe tim mạch và giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
• Tái khám thường xuyên: Người bệnh sau nhồi máu cơ tim cần uống 2 loại thuốc chống tập kết tiểu cần trong khoảng 1 năm, sau đó duy trì lại loại lâu dài. Người bệnh cần uống thuốc và tái khám theo chỉ định của bác sĩ để tránh các biến chứng hoặc tái phát.

Việc phục hồi hoàn toàn sau khi bị nhồi máu cơ tim phụ thuộc vào mức độ tổn thương của tim và các cơ quan khác trong cơ thể, cũng như việc tuân thủ chế độ ăn uống và thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn đã từng bị nhồi máu cơ tim, nguy cơ tái phát là rất cao. Vì vậy, bạn nên tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và kiểm soát các yếu tố nguy cơ để giảm nguy cơ tái phát.

6. Phòng ngừa nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim có thể được phòng ngừa bằng cách tuân thủ một số biện pháp đơn giản sau:

• Ăn uống lành mạnh: Ăn uống lành mạnh là yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa nhồi máu cơ tim. Bạn nên ăn nhiều rau củ, trái cây, các loại hạt và các loại thực phẩm giàu omega-3 như cá, hạt chia, hạt lanh. Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, thức ăn có nhiều chất béo và đường.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ bị nhồi máu cơ tim. Bạn nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, có thể là đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc các bài tập khác.
• Hạn chế stress: Stress có thể làm tăng huyết áp và đưa đến các vấn đề về tim mạch. Vì vậy, bạn nên hạn chế stress bằng cách tập yoga, thực hiện các bài tập thở và tìm cách giải tỏa căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày.
• Kiểm soát cân nặng: Béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ gây ra nhồi máu cơ tim. Vì vậy, bạn nên kiểm soát cân nặng bằng cách duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.

Nhồi máu cơ tim là một bệnh lý nguy hiểm có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe. Việc phòng ngừa và điều trị kịp thời và đúng cách là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ bị nhồi máu cơ tim và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến nhồi máu cơ tim, hãy đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát là một trong những bệnh viện tư nhân được đánh giá cao về chất lượng khám chữa bệnh và dịch vụ chăm sóc người bệnh. bệnh viện quy tụ đội ngũ giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đầu ngành với nhiều kinh nghiệm và chuyên môn cao cùng với hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại nhập khẩu từ châu Âu và Mỹ, đáp ứng tốt nhu cầu chẩn đoán và điều trị. Để đặt lịch thăm khám và điều trị nhồi máu cơ tim tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát quý khách vui lòng liên hệ: 📲Hotline: 0869 775 115 – 086 680 5115 – 096 227 9115.