Sự nguy hiểm của viêm gan và cách phòng ngừa hiệu quả

Viêm gan là bệnh gây ra bởi virus viêm gan và có khả năng lây nhiễm rất cao. Vì thế, bạn cần phải bảo vệ chính mình và cả những người thân xung quanh tránh khỏi các bệnh lý viêm gan.

1. Sự nguy hiểm của viêm gan

Viêm gan là một bệnh nhiễm trùng. Theo Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Bệnh (CDC), cứ 100 bệnh nhân viêm gan thì có 75-85 bệnh nhân sẽ mắc bệnh viêm gan mãn tính, thậm chí xơ gan, suy gan hoặc ung thư gan.

1.1 Xơ gan

Sợi hóa mô gan là giai đoạn đầu của xơ gan. Xơ gan là sẹo của gan. Vì mô sẹo cứng thay thế các mô gan lành nên gan không còn có thể hoạt động tốt hay thậm chí là không thể làm việc được nữa. Có thể mất một thời gian dài, khoảng 20 đến 30 năm, để tổn thương gan trở thành xơ gan. Các mô sẹo làm tắc nghẽn dòng máu qua gan. Nếu xơ gan không được điều trị, nó có thể dẫn đến suy gan.

Các nguyên nhân gây xơ gan bao gồm:

• Lạm dụng rượu.
• Viêm gan mạn tính.
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (thường gây ra bởi bệnh béo phì).
• Một số loại thuốc hoặc hóa chất độc hại.
• Một số bệnh di truyền.

Có thể mất nhiều năm cho quá trình diễn tiến từ viêm gan C đến xơ gan. Theo Hiệp hội Tiêu hóa Hoa Kỳ, khoảng 20% những người mắc bệnh viêm gan C mạn tính sẽ dẫn tới xơ gan. Khi viêm gan đã thành xơ gan, 50% bệnh nhân sẽ có biến chứng đe dọa tính mạng trong vòng 5 đến 10 năm sau đó.

Nếu bị xơ gan, trong những năm đầu bạn thường không có triệu chứng. Tuy nhiên, qua thời gian, bạn có thể gặp các triệu chứng sau:

• Mệt mỏi, sụt cân.
• Buồn nôn, đau bụng.
• Ngứa, vàng da và mắt.

1.2 Suy gan và ghép gan

Khi bạn bị xơ gan, một số tế bào trong gan sinh sản nhanh hơn tốc độ bình thường, dẫn đến hình thành các khối u và suy gan diễn ra. Tổn thương gan diễn tiến qua nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ, được gọi là suy gan mạn tính hoặc bệnh gan giai đoạn cuối.

Xơ gan do viêm gan C là trường hợp phổ biến nhất cho việc ghép gan tại Hoa Kỳ, theo CDC.

Các triệu chứng của suy gan bao gồm:

• Vàng da.
• Mệt mỏi hoặc cảm thấy cơ thể yếu đi.
• Ăn mất ngon.
• Buồn nôn hoặc đau bụng.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Teo cơ.
• Ngứa.
• Dễ bị chảy máu hoặc bầm tím trên da.
• Xuất huyết dạ dày.
• Nôn ra máu.
• Đi tiêu phân đen.
• Cổ trướng (ứ đọng dịch trong bụng).
• Hay quên hoặc lú lẫn.

Khi ghép gan, các bác sĩ sẽ cắt bỏ gan của bạn và thay thế nó bằng một lá gan khỏe mạnh từ người người hiến gan thích hợp.

1.3 Ung thư gan

Một số ít người bị xơ gan phát triển thành ung thư gan. Bạn hãy cho bác sĩ biết nếu bạn nhận thấy bất kỳ biến chứng nào liên quan đến viêm gan C. Nhận thức được các triệu chứng và tình trạng cơ thể là rất quan trọng trong việc điều trị và đảm bảo sức khỏe.

Vì viêm gan C sẽ làm tăng nguy cơ ung thư gan, bác sĩ có thể đề nghị bạn siêu âm gan định kỳ 6 đến 12 tháng. Qua các xét nghiệm, bác sĩ sẽ biết được liệu có khối u nào đang bắt đầu hình thành hay không. Ung thư gan có thể được điều trị tốt hơn nếu phát hiện sớm.

Trừ khi bệnh được điều trị thành công bằng thuốc, nếu không, viêm gan C mạn tính có thể gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như xơ gan, ung thư gan và suy gan.

Tuy nhiên, với những tiến bộ trong điều trị viêm gan C hiện nay, tỷ lệ người khỏi bệnh tăng cao, thời gian điều trị ngắn hơn và bệnh có thể được điều trị bằng thuốc uống. Nếu bạn đang có nguy cơ bị viêm gan siêu vi C, hãy báo với bác sĩ để có thể thực hiện xét nghiệm.

Biến chứng của viêm gan bao gồm: xơ gan, suy gan và ung thư gan. Vì vậy, để phòng ngừa diễn tiến của bệnh, bạn cần phải thực hiện các xét nghiệm để xem liệu bạn có bị xơ gan hay không?

Các bác sĩ thường nói rằng, có 3 bước nhanh nhất dẫn đến ung thư gan, đó chính là viêm gan, xơ gan rồi ung thư. Điều đáng quan tâm hơn là, nếu bạn đã có những thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, không có lợi cho sức khỏe của gan, lại kèm theo việc mắc bệnh viêm gan thì kết quả còn nguy hiểm hơn.

2. Phòng ngừa bệnh viêm gan như thế nào?

Sau đây là 11 lời khuyên của các bác sĩ để giữ sức khỏe cho gan :

2.1 Nghỉ ngơi đúng cách

Các chuyên gia nhấn mạnh, người khỏe mạnh đã cần phải nghỉ ngơi, thì người viêm gan không phải là ngoại lệ. Thậm chí, họ cần được nghỉ ngơi nhiều hơn. Không nên để cơ thể rơi vào trạng thái quá mệt mỏi, làm việc quá lao lực. Nghỉ ngơi chính là giữ lấy mạng sống.

Với những người có chức năng gan hạn chế, bất thường thì cần cố gắng giữ cho tâm trạng được an vui. Tập thể dục, vận động hay làm việc đều có thể tiến hành bình thường, nhưng nên kiểm soát ở mức độ thích hợp, dựa vào thể lực, tuổi tác, mức độ viêm gan của mỗi cá nhân. Đảm bảo nguyên tắc làm việc và thể dục xong không thấy quá mệt mỏi.

2.2 Duy trì giấc ngủ

Ngủ là cách tốt nhất để hồi phục nguyên khí, nguồn sống của mỗi con người. Từ xa xưa, sách y học cổ đại đã đề cập rằng giấc ngủ là vấn đề cốt yếu nhất của sức khoẻ. Dù có ăn uống trăm ngàn vị thuốc bổ, cũng không bằng duy trì một giấc ngủ tốt. Giấc ngủ ngon và sâu là loại thuốc bổ quý giá nhất mà con người đang được sở hữu.

2.3 Không nên uống rượu

Ở những bệnh nhân viêm gan đang trong giai đoạn cấp tính hoặc ở giai đoạn muộn, nếu uống nhiều rượu, có thể gây suy gan cấp, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Ở bệnh nhân viêm gan mạn tính, nếu uống nhiều rượu có thể gây ra vàng da. Viêm gan có rất nhiều chủng loại và mức độ khác nhau nên rất khó có lời khuyên cho riêng bạn. Chỉ cần nhớ rằng, những người dương tính với bệnh viêm gan, nếu uống rượu lâu có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan.

2.4 Cần bỏ hút thuốc lá

Hút thuốc lá sẽ gây ra những tác động không mong muốn lên đường tiêu hóa, và sau đó gây ra những thay đổi bất thường lên người đang có bệnh gan. Mặc dù hút thuốc lá không trực tiếp gây tổn hại gan bằng rượu, nhưng nó cũng có thể gây viêm gan ở mức nhanh hơn và nặng hơn.

2.5 Nuôi dưỡng những thói quen tốt

Tập thể dục thích hợp, nghỉ ngơi hợp lý, nghỉ ngơi đúng cách. Duy trì một chế độ ăn uống bình thường, cân bằng.

2.6 Tâm trạng bình yên, lạc quan

Bệnh nhân sau khi biết đã bị mắc viêm gan rất cần duy trì và phát triển thái độ sống vui vẻ, lạc quan. Gan là cơ quan nội tạng thích được sống trong cảm giác hạnh phúc, tự hài lòng với chính mình.

Nếu lâu dài sống trong trạng thái trầm cảm, tức giận, gan sẽ không thể hoạt động trơn tru, dẫn đến rối loạn sinh lý.

Khi tức giận, hơi thở trở nên gấp gáp một cách nhanh hơn bình thường, làm tăng một số lượng lớn các tế bào hồng cầu, huyết dịch đẩy nhanh quá trình đông máu, nhịp tim cũng phải hoạt động nhanh hơn nhiều. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến tim, mà còn ảnh hưởng đến gan. Đây chính là lý do vì sao có câu nói nổi tiếng, tức khí thì hại gan là như vậy.

2.7 Đảm bảo chế độ ăn uống thanh đạm hơn

Một trong những cách tốt nhất để giảm nhẹ bệnh, hoặc ít nhất không làm cho bệnh nặng lên, đó chính là điều chỉnh chế độ ăn uống.

Lượng đường ăn vào hàng ngày cần phải được kiểm soát trong khoảng 50 gram, nếu bổ sung lượng đường quá mức sẽ vô tình gây hại cho gan. Phân tích cho thấy, khi lượng đường ăn vào cơ thể quá mức, dẫn đến kích ứng đường ruột, làm tăng gánh nặng gan, ảnh hưởng đến sự hấp thu chất dinh dưỡng.

Người bị viêm gan nên chú ý duy trì chế độ ăn uống thanh đạm, hạn chế thức ăn quá nhiều dầu mỡ, thực phẩm chiên rán, thịt xông khói, ăn ít mỡ động vật và sữa nguyên chất, và giữ thói quen đi đại tiện đều đặn hàng ngày. Ăn thêm các thực phẩm nhuận tràng, tránh tối đa táo bón.

2.8 Chú ý phòng tránh cảm lạnh

Bệnh nhân viêm gan mãn tính có cơ thể tương đối yếu, dễ bị nhiễm cảm cúm, viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu, viêm phế quản. Nếu để cho cơ thể bị nhiễm lạnh, cảm cúm lặp đi lặp lại lạnh, sẽ làm giảm khả năng miễn dịch, ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của gan.

Do đó, cảm lạnh có thể khiến cho lá gan vốn đang trên đà được cải thiện tốt lên, lại một lần nữa gặp trở ngại mà sa sút phong độ. Không kiểm soát tốt, có thể sẽ dẫn đến xơ gan hoặc ác tính nhanh hơn.

2.9 Uống cà phê loãng

Mỗi ngày duy trì việc uống một chút cà phê loãng có thể có tác dụng chăm sóc gan, đồng thời có thể giải rượu. Tốt nhất nên chọn các loại cà phê hòa tan hoặc cà phê phin với nồng độ nhẹ.

Tuy nhiên, tốt không có nghĩa là lạm dụng. Bạn cần khống chế lượng cà phê ở mức vừa đủ. Nếu uống quá nhiều có thể dẫn đến bị đào thải canxi, gây ra loãng xương. Vì vậy, phụ nữ trung niên thì không nên uống cà phê quá mức.

Bên cạnh đó, nếu uống quá nhiều cà phê có thể dẫn đến chứng tim đập nhanh, khuyến cáo buổi tối, không nên uống.

Số lượng cà phê thích hợp mỗi ngày, bạn có thể nâng gan, nhưng cũng hangover, cuộc sống trong cà phê hòa tan và cà phê rò rỉ là tốt hơn. Tuy nhiên, để tránh uống quá nhiều cà phê, dẫn đến lượng canxi dư thừa trong ống nghiệm, có chứng loãng xương, đặc biệt là phụ nữ mãn kinh để tránh uống cà phê. Rất nhiều cà phê, nhưng cũng gây ra nhịp tim, đặc biệt là vào buổi tối để uống ít cà phê.

2.10 Hạn chế xem TV

Dùng mắt quá mức, sẽ làm tổn thương gan. Bệnh nhân viêm gan vốn dĩ có chức năng gan không tốt, nếu bạn thường xuyên xem TV, sẽ làm cho mắt mờ, khô mắt.

Gan là nơi lưu trữ vitamin A, D, E, K, nhưng khi người bị bệnh gan, lượng vitamin A lưu trữ trong gan bị giảm đi đáng kể, tiết mật cũng ít hơn so với người bình thường, dẫn đến một vòng luẩn quẩn là đã thiếu lại gặp trở ngại trong việc việc hấp thụ vitamin A, D, E, K, từ đó làm cho bệnh càng nặng thêm.

Vì vậy, cách tốt nhất là bạn nên hạn chế xem truyền hình trong thời gian dài, tổn thương mắt bao nhiêu sẽ làm tổn thương gan bấy nhiêu.

2.11 Khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp người bệnh kiểm tra sức khỏe, sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường của gan, từ đó có phương pháp điều trị bệnh sớm, đẩy lùi nguy cơ mắc ung thư và các bệnh lý liên quan. Các bạn có thể tìm hiểu và đặt lịch khám gói khám sức khỏe định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát bằng cách liên hệ đến số hotline.