Làm thế nào để sống khỏe dù mắc bệnh suy thận mãn tính? Bác sĩ tiết lộ 10 lời khuyên vàng

GS.TS.BS Thái Hồng Quang


Tư vấn chuyên môn Bài Viết

GS. TS. BS THÁI HỒNG QUANG

Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát

ĐẶT LỊCH HẸN XEM HỒ SƠ
 

Suy thận mãn tính là một bệnh lý khá phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số toàn cầu và thường tiến triển chậm, không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Suy thận mãn tính và những điều cần biết để hạn chế biến chứng
Suy thận mãn tính và những điều cần biết để hạn chế biến chứng

1. Suy thận mãn tính là gì?

Suy thận mãn tính còn được gọi là bệnh thận mạn tính (Chronic Kidney Disease – CKD), là tình trạng chức năng thận bị suy giảm hoặc ngừng hoạt động theo thời gian, không thể đào thải các chất độc và dịch thừa ra khỏi máu.

Theo Hội Thận học quốc tế và Hội Thận học quốc gia Hoa Kỳ bệnh suy thận mạn được phân chia thành 5 giai đoạn dựa trên mức độ suy giảm chức năng thận, được đo bằng chỉ số GFR (Glomerular Filtration Rate – Tốc độ lọc cầu thận). (1)

  • Giai đoạn 1 và 2 thường có chỉ số GFR lớn hơn 90mL/phút và dao động trong khoảng từ 60 đến 89mL/phút tương ứng, với các triệu chứng không rõ ràng.
  • Giai đoạn 3 được chia thành 3A và 3B, với mức GFR giảm từ 59 đến 30mL/phút, bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi và tiểu đêm.
  • Giai đoạn 4 và 5, với GFR giảm xuống dưới 30mL/phút và dưới 15mL/phút tương ứng, đánh dấu sự suy giảm nghiêm trọng của chức năng thận, dẫn đến nhu cầu phải thực hiện các phương pháp điều trị thay thế thận như chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

(***)Thống kê về bệnh suy thận mạn tính tại Việt Nam trong những năm gần đây:

Tình hình bệnh suy thận mạn tại Việt Nam trong những năm gần đây đang trở nên nghiêm trọng. Suy thận mạn là một trong những tình trạng phổ biến, liên quan đến biến chứng từ nhiều bệnh lý khác và đòi hỏi sự chăm sóc, theo dõi đặc biệt từ bệnh nhân và y tế​​. Đáng chú ý, hàng năm, Việt Nam ghi nhận thêm khoảng 8.000 ca bệnh thận mạn mới​​. Tính đến hiện tại, ước lượng có khoảng 10 triệu người mắc bệnh thận mạn tại Việt Nam, với một tỷ lệ đáng kể các ca phát hiện muộn, buộc phải chạy thận hoặc lọc máu​​. (2)

Tình trạng này cũng làm dấy lên mối lo ngại về gánh nặng điều trị cho bệnh nhân suy thận mạn tại Việt Nam. Các Trung tâm chạy thận hiện đang quá tải với số bệnh nhân lọc máu vượt xa so với số máy chạy thận có sẵn, đặc biệt tại các bệnh viện lớn như Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Chợ Rẫy, với khoảng 200 bệnh nhân mới bắt đầu chạy thận hàng tháng​​. Điều này tạo ra áp lực lớn cho hệ thống y tế cũng như tăng chi phí điều trị cho bệnh nhân, với ước lượng chi phí lên tới 14 triệu đồng/tháng cho mỗi bệnh nhân​​. (3)

Bên cạnh đó, tỷ lệ bệnh nhân suy thận mạn được điều trị lọc máu ở Việt Nam khá thấp, chỉ khoảng 10% trong số 800.000 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối​​. Điều này cho thấy một thách thức lớn trong việc tiếp cận điều trị và quản lý bệnh thận mạn tại Việt Nam. (4) 

Việc tăng cường sàng lọc, phát hiện sớm và điều trị bệnh thận mạn từ giai đoạn đầu được khuyến khích như một biện pháp quan trọng để giảm bớt gánh nặng cho hệ thống y tế và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân​​​​.

Thói quen “Chết Người” gây Suy Thận Nghiêm Trọng ai cũng mắc phải (Nguồn: Báo Sức khoẻ & Đời sống – Ấn phẩm báo chí chuyên về sức khỏe trực thuộc Bộ Y tế Việt Nam)

Tìm hiểu thêm: Tế bào gốc và ứng dụng tế bào gốc trong y học

2. Phương pháp điều trị suy thận mãn tính

Điều trị suy thận mãn tính đòi hỏi sự kết hợp giữa việc quản lý các bệnh lý nền như đái tháo đường và tăng huyết áp, kiểm soát chế độ ăn uống, và áp dụng các phương pháp điều trị thay thế chức năng thận khi cần thiết.

2.1 Điều trị nguyên nhân và triệu chứng

Điều trị suy thận mạn tập trung vào việc kiểm soát nguyên nhân gây ra bệnh, như đái tháo đường và tăng huyết áp, để làm chậm sự tiến triển của tổn thương thận. Điều này bao gồm việc sử dụng các loại thuốc để kiểm soát đường huyết và huyết áp, cũng như điều chỉnh lối sống như giảm cân và bỏ hút thuốc giúp làm chậm quá trình tiến triển bệnh và các tổn thương do suy thận gây ra.

2.2 Điều trị các yếu tố gây nên suy thận

Đối với các vấn đề về điện giải như tăng kali máu, việc kiểm soát chế độ ăn uống và sử dụng các thuốc kháng acid như muối bicarbonate có thể giúp cân bằng lại mức điện giải trong máu. Thiếu máu, một biến chứng phổ biến khác của suy thận, có thể được điều trị bằng cách bổ sung sắt và erythropoietin, giúp kích thích sản xuất hồng cầu.

Các vấn đề về xương và rối loạn khoáng chất cũng cần được quản lý cẩn thận. Việc sử dụng thuốc gắn phospho và bổ sung vitamin D có thể giúp cải thiện sức khỏe xương và giảm nguy cơ gãy xương.

2.3 Điều trị suy thận mãn tính giai đoạn cuối

Khi suy thận mãn tính tiến triển đến giai đoạn cuối, các phương pháp điều trị thay thế chức năng thận như chạy thận nhân tạo (hemodialysis), lọc màng bụng (peritoneal dialysis), hoặc ghép thận trở nên cần thiết. Mỗi phương pháp có những ưu và nhược điểm riêng, phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của người bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp.

7 dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh suy thận mạn tính mà 90% người mắc phải
Phương pháp điều trị sớm bệnh suy thận mạn tính

3. 10 lời khuyên “vàng” giúp quản lý tình trạng suy thận mãn tính

3.1 Tuân thủ chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống cho người mắc bệnh suy thận mãn tính đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý bệnh và làm chậm tiến trình suy giảm chức năng thận. Điều này bao gồm việc hạn chế lượng protein tiêu thụ, vì việc tiêu hóa protein tạo ra nhiều chất thải mà thận phải lọc ra khỏi máu, do đó giảm lượng protein có thể giảm áp lực lên thận.

Ngoài ra, người bệnh cần giảm lượng natri trong chế độ ăn để kiểm soát huyết áp và giảm nguy cơ phù nề, cũng như hạn chế lượng kali và phospho để tránh rối loạn điện giải và bảo vệ sức khỏe xương.

Một chế độ ăn giàu chất xơ từ rau củ và ngũ cốc nguyên hạt cũng được khuyến khích, vì chất xơ giúp kiểm soát mức đường huyết và cải thiện sức khỏe tim mạch. Việc uống đủ nước cũng quan trọng, nhưng lượng nước cần thiết có thể cần được điều chỉnh dựa trên khuyến nghị của bác sĩ, tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh và liệu pháp điều trị.

Người bệnh suy thận mãn tính nên tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để xây dựng một kế hoạch ăn uống cá nhân hóa, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt của người bệnh và giúp quản lý tốt tình trạng sức khỏe.

Việc theo dõi chặt chẽ và điều chỉnh chế độ ăn uống theo thời gian là cần thiết để đảm bảo rằng người bệnh nhận được đủ dưỡng chất cần thiết mà không làm tăng thêm gánh nặng cho thận.

Bí mật để ngăn ngừa suy thận mạn tính chỉ bằng 5 thay đổi nhỏ trong lối sốn
Ngăn ngừa suy thận mạn tính bằng cách thay đổi chế độ ăn uống hợp lý

3.2 Duy trì cân nặng lý tưởng

Thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng áp lực lên thận. Việc giảm cân thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục có thể giúp cải thiện chức năng thận.

3.3 Kiểm soát huyết áp

Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy thận mạn tính. Tuân thủ lịch trình điều trị và thực hiện các biện pháp kiểm soát huyết áp, bao gồm ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn.

3.4 Kiểm soát lượng đường

Đối với người bệnh tiểu đường, việc kiểm soát đường huyết là cực kỳ quan trọng để ngăn chặn sự tiến triển của suy thận mạn tính. Hãy tuân thủ chế độ ăn và lịch trình điều trị insulin (nếu có).

Có thể bạn nên biết: Đái tháo đường và những kiến thức cơ bản cần biết

3.5 Hạn chế hút thuốc

Hút thuốc có thể làm tăng tốc độ suy giảm chức năng thận. Nếu bạn đang hút thuốc, hãy tìm cách để bỏ thuốc càng sớm càng tốt.

3.6 Hạn chế sử dụng thuốc gây hại cho thận

Một số loại thuốc, bao gồm các loại thuốc không kê đơn như NSAIDs, có thể gây hại cho thận. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ về mọi loại thuốc bạn đang sử dụng.

3.7 Tập thể dục đều đặn

Tập thể dục không chỉ giúp kiểm soát cân nặng và huyết áp mà còn cải thiện tâm trạng và chất lượng cuộc sống. Hãy chọn những hoạt động bạn yêu thích và duy trì sự nhất quán.

3.8 Theo dõi chức năng thận

Hãy thực hiện các xét nghiệm định kỳ để theo dõi chức năng thận của bạn. Điều này giúp phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu suy giảm nào và điều chỉnh phương pháp điều trị kịp thời.

3.9 Uống đủ nước

Việc duy trì lượng nước cần thiết cho cơ thể giúp thận lọc chất thải một cách hiệu quả. Tuy nhiên, hãy thảo luận với bác sĩ về lượng nước phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.

3.10 Chia sẻ với bác sĩ, người thân

Đối mặt với suy thận mạn tính có thể gây ra cảm giác lo lắng và trầm cảm. Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè hoặc các nhóm hỗ trợ để chia sẻ kinh nghiệm và cảm xúc.

Sống khỏe mạnh với suy thận mạn tính đòi hỏi sự cam kết và nỗ lực từ phía người bệnh. Bằng cách tuân thủ những lời khuyên trên, bạn có thể kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe của mình và duy trì một cuộc sống tích cực và ý nghĩa.

Bác sĩ bật mí 8 loại thực phẩm "thần dược" giúp thận khỏe, ngừa suy thận mạn tính
Bác sĩ chia sẻ lời khuyên giúp thận khỏe, ngừa suy thận mạn tính

4. Suy thận mãn tính có nguy hiểm không?

Nếu không được quản lý và điều trị kịp thời, suy thận mãn tính có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Khi chức năng thận suy giảm, cơ thể không thể loại bỏ hiệu quả các chất thải và dịch thừa, dẫn đến tích tụ các độc tố trong máu, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tăng huyết áp, rối loạn điện giải, thiếu máu, và các vấn đề về xương.

Ngoài ra, suy thận mãn tính còn làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh tim mạch, bao gồm bệnh tim, đột quỵ, và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người bệnh suy thận. Sự tích tụ của chất thải cũng có thể gây ra các vấn đề về da, như ngứa và khô da, và ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Tuy nhiên, với sự tiến bộ trong y học và việc tuân thủ chặt chẽ kế hoạch điều trị, bao gồm thay đổi lối sống, quản lý chế độ ăn uống, sử dụng thuốc theo chỉ định, trong một số trường hợp, áp dụng các phương pháp điều trị thay thế chức năng thận như chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận, người bệnh có thể kiểm soát được tình trạng suy thận và duy trì chất lượng cuộc sống.

Do đó, mặc dù suy thận mãn tính có thể rất nguy hiểm, thì việc phát hiện sớm và quản lý bệnh một cách hiệu quả có thể giúp giảm thiểu rủi ro và cải thiện tiên lượng cho người bệnh.

5. Địa chỉ điều trị suy thận mãn tính uy tín tại Hà Nội

Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát là một trong những địa chỉ thăm khám và điều trị suy thận mãn tính uy tín tại Hà Nội. Đội ngũ Giáo sư, Bác sĩ, Chuyên gia đầu ngành cùng với hệ thống máy móc hiện đại và đội ngũ điều dưỡng giàu kinh nghiệm, ân cần và chu đáo giúp việc chẩn đoán và điều trị đạt hiệu quả.

Bên cạnh đó, bệnh viện cũng trang bị các thiết bị chẩn đoán hình ảnh tiên tiến và thực hiện các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, ước tính mức độ lọc cầu thận để đánh giá chức năng thận của người bệnh. 

Bệnh viện cũng áp dụng các phương pháp điều trị suy thận tiên tiến, từ việc điều trị nguyên nhân gây bệnh như đái tháo đường, tăng huyết áp, đến việc sử dụng thuốc theo chỉ định và chạy thận nhân tạo trong trường hợp suy thận ở mức độ nặng. Điều này đảm bảo rằng người bệnh suy thận tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát sẽ nhận được phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.

Bệnh viện nằm ở khu vực Ngã tư Khâm Thiên – Lê Duẩn, gần hồ Thiền Quang, thuận tiện cho việc di chuyển của người bệnh. Để đặt lịch hẹn hoặc tư vấn trực tiếp, người bệnh có thể liên hệ qua hotline của bệnh viện. Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát cam kết mang đến cho người bệnh một quy trình thăm khám chất lượng, nhanh chóng và hiệu quả. 

 

  1. Stages of Chronic Kidney Disease. Davita. https://www.davita.com/education/kidney-disease/stages
  2. Việt Nam thêm 8.000 ca bệnh thận mạn mỗi năm, đa phần phát hiện muộn. Dantri. https://dantri.com.vn/suc-khoe/viet-nam-them-8000-ca-benh-than-man-moi-nam-da-phan-phat-hien-muon-20230923195055305.htm
  3. Gần 100.000 người Việt suy thận giai đoạn cuối, chạy thận quá tải. Dantri. https://dantri.com.vn/suc-khoe/gan-100000-nguoi-viet-suy-than-giai-doan-cuoi-chay-than-qua-tai-20230310003219270.htm
  4. Tỷ lệ điều trị suy thận đang tăng vọt trên toàn thế giới. Suckhoedoisong. https://suckhoedoisong.vn/ty-le-dieu-tri-suy-than-dang-tang-vot-tren-toan-the-gioi-169112826.htm

Theo dõi Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát trên 

BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG PHÁT

Địa chỉ: 219 Lê Duẩn - Hai Bà Trưng - Hà Nội

Email: cskh@benhvienhongphat.vn

Website: https://benhvienhongphat.vn

Youtube: youtube.com/@benhvienhongphat

Facebook: Bệnh viện Hồng Phát

Tiktok: tiktok.com/@benhvienhongphat

Zalo OA: https://zalo.me/benhvienhongphat

Hotline (24/24h): (024) 3942 9999

Đặt lịch khám: 0869 775 115 - 086 680 5115 - 096 227 9115

    ĐĂNG KÝ TƯ VẤN MIỄN PHÍHoặc gọi 0869 775 115 - 096 227 9115 để được hỗ trợ trực tiếp



    Bs Lê Thanh Hải

    Lý do nên chọn Bệnh viện Đa Khoa Hồng Phát

    *Lưu ý: Bệnh viện hỗ trợ book phòng cho khách hàng ở tỉnh xa liên hệ: 📲Hotline: (024) 3942 9999