Phương pháp điều trị cường giáp như thế nào?

Tư vấn chuyên môn Bài Viết

TTƯT. BSCKII TRẦN VĂN BÔNG

Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát

Phương pháp điều trị bệnh cường giáp như thế nào? Sau điều trị cường giáp có khỏi bệnh không là nỗi lo của nhiều người bị cường giáp. Cường giáp gây nhiều phiền toán đến chất lượng cuộc sống, đe dọa tính mạng nếu bệnh không được điều trị kịp thời.

1. Chuẩn đoán bệnh cường giáp như thế nào?

Bệnh cường giáp là tình trạng tuyến giáp của bạn tạo ra và giải phóng nhiều hormone hơn mức bạn cần. Khi tuyến giáp hoạt động bình thường, cơ thể bạn sẽ cân bằng và tất cả các hệ thống đều hoạt động bình thường.

Bệnh cường giáp là tương đối hiếm. Ở Hoa kỳ khoảng 1% người dân mắc bệnh cường giáp. Nếu tuyến giáp ngừng hoạt động hoặc tạo ra quá nhiều hoặc quá ít hormone tuyến giáp, nó có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể bạn. (1)

Bệnh cường giáp được chẩn đoán theo nhiều cách, bao gồm:

Khám lâm sàng ở cổ để xem tuyến giáp của bạn có lớn hơn bình thường hay không.
Xét nghiệm máu để tìm nồng độ hormone tuyến giáp cao trong cơ thể bạn.
Siêu âm để quan sát sự bất thường ở tuyến giáp của bạn.

1.1 Khám lâm sàng để chẩn đoán bệnh cường giáp

Nếu bạn đang gặp các triệu chứng của bệnh cường giáp, bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra sau khi khám sức khỏe lâm sàng:

Bác sĩ có thể nhẹ nhàng sờ tuyến giáp của bạn qua bên ngoài cổ để kiểm tra xem nó có to ra, gập ghềnh hay mềm.
Kiểm tra mắt của bạn xem có bị sưng, đỏ, phồng và các dấu hiệu khác của bệnh mắt Graves hay không.
Sử dụng ống nghe để nghe nhịp tim của bạn xem nhịp tim nhanh và không đều.
Bác sĩ có thể yêu cầu bạn đưa tay ra để xem bạn có bị run hay không. Họ cũng có thể tìm kiếm những thay đổi trên móng tay của bạn.
Bác sĩ có thể sờ vào da của bạn để xem nó có ấm và ẩm không.

1.2 Xét nghiệm máu để chẩn đoán bệnh cường giáp

Để chẩn đoán bệnh cường giáp bác sĩ có thể yêu cầu lấy mẫu máu để tìm nồng độ hormone tuyến giáp cao. Điều này được gọi là kiểm tra chức năng tuyến giáp. Khi bị cường giáp, nồng độ hormone T3 và T4 cao hơn mức bình thường và hormone kích thích tuyến giáp (TSH) thấp hơn bình thường.

1.3 Siêu âm để chẩn đoán bệnh cường giáp

Siêu âm có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh cường giáp và nguyên nhân có thể gây ra bệnh này. Siêu âm sử dụng sóng âm thanh tần số cao để tạo ra hình ảnh tuyến giáp của bạn.

Đây là một thủ tục không xâm lấn cho phép nhà cung cấp của bạn nhìn vào tuyến giáp của bạn trên màn hình. Nhà cung cấp dịch vụ của bạn có thể sử dụng xét nghiệm này để tìm kiếm các nhân trên tuyến giáp của bạn.

1.4 Điều trị bằng iod phóng xạ

Người bệnh sẽ uống một lượng nhỏ iod phóng xạ (còn gọi là chất đánh dấu phóng xạ) để xem tuyến giáp của bạn hấp thụ bao nhiêu. Sau một khoảng thời gian nhất định thường là 6 đến 24 giờ sau bác sĩ sẽ quét cổ bạn bằng một thiết bị gọi là đầu dò gamma để xem tuyến giáp của bạn đã hấp thụ bao nhiêu iốt phóng xạ.

Nếu tuyến giáp của bạn đã hấp thụ nhiều iod phóng xạ, điều đó có nghĩa là tuyến giáp của bạn đang sản xuất quá nhiều thyroxine (T4). Nếu đúng như vậy, rất có thể bạn đã mắc bệnh Graves hoặc các nốt tuyến giáp.

Ngoài việc đo lượng phóng xạ được tuyến giáp hấp thụ, bạn sẽ nằm trên bàn với đầu nghiêng về phía sau trong khi một máy ảnh đặc biệt (máy ảnh gamma) chụp một số hình ảnh về tuyến giáp.

Chất phóng xạ làm cho tất cả hoặc một số phần nhất định của tuyến giáp “sáng” trên màn hình. Bạn có thể sử dụng phương pháp quét tuyến giáp để tìm kiếm các khối u hoặc nốt sần trên tuyến giáp, tình trạng viêm, sưng tấy, bướu cổ hoặc ung thư tuyến giáp.

Xem thêm: Bệnh cường giáp nguy hiểm như thế nào?

*Phương pháp điều trị cường giáp hiệu quả*

2. Cách điều trị cường giáp như thế nào?

Điều trị cường giáp có nhiều cách. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh cường giáp, một số lựa chọn có thể tốt hơn cho bạn. Bác sĩ sẽ giúp bạn lựa chọn và xác định kế hoạch điều trị tốt nhất.

Điều trị bệnh cường giáp bao gồm:

2.1 Thuốc kháng giáp

Thuốc kháng giáp methimazole (Tapazole) hoặc propylthiouracil (PTU) ngăn chặn khả năng sản xuất hormone của tuyến giáp. Thuốc kháng giáp có tác dụng kiểm soát nhanh chóng tuyến giáp của bạn.

2.2 Iod phóng xạ

Iod phóng xạ là một loại thuốc uống mà các tế bào tuyến giáp hoạt động quá mức của bạn hấp thụ. Iod phóng xạ phá hủy các tế bào này và khiến tuyến giáp của bạn co lại, nồng độ hormone tuyến giáp giảm xuống trong vài tuần. Điều này thường dẫn đến sự phá hủy vĩnh viễn tuyến giáp, giúp chữa khỏi bệnh cường giáp.

Lượng bức xạ do loại thuốc này cung cấp khác với lượng bức xạ được sử dụng cho xét nghiệm hấp thu iod phóng xạ (RAIU) và quét để chẩn đoán. Hầu hết những người được điều trị bằng phương pháp này đều phải dùng thuốc hormone tuyến giáp trong suốt quãng đời còn lại để duy trì mức hormone bình thường.

2.3 Phẫu thuật

Phẫu thuật có thể loại bỏ tuyến giáp (cắt tuyến giáp). Điều này sẽ điều chỉnh bệnh cường giáp của bạn, nhưng nó thường sẽ gây ra bệnh suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém), do đó bạn có thể phải bổ sung tuyến giáp suốt đời để duy trì mức hormone ở mức bình thường.

2.4 Thuốc chẹn beta

Loại thuốc này giúp ngăn chặn hoạt động của hormone tuyến giáp trên cơ thể. Mặc dù chúng không làm thay đổi mức độ hormone trong máu của bạn, nhưng chúng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng như nhịp tim nhanh, hồi hộp và run rẩy do cường giáp gây ra. Phương pháp điều trị này thường được kết hợp với một lựa chọn khác để điều trị bệnh cường giáp trong thời gian dài.

3. Mất bao lâu để điều trị cường giáp?

Khoảng thời gian cần thiết để điều trị cường giáp có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Nếu bạn được chỉ định điều trị bệnh cường giáp bằng thuốc kháng giáp (methimazole hoặc propylthiouracil), nồng độ hormone sẽ được duy trì trong khoảng 6 đến 12 tuần.

Bác sĩ có thể quyết định cho bạn liều cao thuốc nhỏ iod (không phải chất phóng xạ), giúp bình thường hóa mức độ tuyến giáp sau 7 đến 10 ngày. Tuy nhiên, đây là giải pháp ngắn hạn và rất có thể bạn sẽ cần một giải pháp lâu dài hơn như phẫu thuật.

Mặc dù phẫu thuật có thể để lại biến chứng suy giáp, nhưng đây là cách điều trị bệnh cường giáp rất hiệu quả và dứt điểm. Nó được coi là giải pháp lâu dài cho bệnh cường giáp.

Tham khảo thêm: Làm thế nào để phục hồi chức năng sau mổ tuyến giáp

4. Có bất kỳ rủi ro nào đối với việc điều trị cường giáp không?

Với hầu hết các phương pháp điều trị, cũng có những rủi ro về tác dụng phụ. Điều quan trọng là cân nhắc tất cả những ưu điểm và nhược điểm của các phương pháp trước khi quyết định kế hoạch điều trị. Một số rủi ro này bao gồm:

Tác dụng phụ của thuốc điều trị bệnh cường giáp methimazole và propylthiouracil (PTU) là tổn thương gan tiềm ẩn, có thể là vĩnh viễn trong trường hợp PTU. Một tác dụng phụ hiếm gặp khác (dưới 1%) nhưng nghiêm trọng là mất bạch cầu hạt (số lượng bạch cầu giảm nghiêm trọng). Những tác dụng phụ này có thể xảy ra với mọi người ở mọi lứa tuổi.

Ở người mang thai, thuốc này có thể truyền từ cha mẹ sang thai nhi qua nhau thai. Điều này có thể gây suy giáp hoặc phát triển bướu cổ ở thai nhi. Cũng có khả năng xảy ra phản ứng dị ứng với những loại thuốc này, xảy ra ở khoảng 5% số người.

Bất cứ khi nào có bức xạ, có thể có tác dụng phụ là ung thư. Hiện tại, không có mối liên hệ nào giữa việc sử dụng iod phóng xạ để điều trị bệnh cường giáp và phát triển ung thư. Điều này được coi là có rủi ro thấp và khó xảy ra.

Bạn không nên dùng iốt phóng xạ khi đang mang thai hoặc cho con bú vì nó có thể ảnh hưởng đến tuyến giáp của bé. Đôi khi, bạn có thể mất cảm giác trong miệng sau khi điều trị bằng iod phóng xạ (RAI). Nhưng bạn đừng lo lắng, mặc dù nó có thể kéo dài đến vài tháng nhưng cảm giác đó sẽ quay trở lại miệng bạn theo thời gian.

Những rủi ro nhất định liên quan đến phẫu thuật, như nhiễm trùng và chảy máu. Phẫu thuật thường được coi là phương pháp điều trị cường giáp rất hiệu quả. Trong một số trường hợp hiếm gặp, các biến chứng như tê liệt dây thanh âm (không thể nói) và tổn thương tuyến cận giáp có thể xảy ra, dẫn đến lượng canxi trong máu thấp.

Sau khi điều trị, rất có thể bạn sẽ phải dùng hormone tuyến giáp thay thế trong suốt quãng đời còn lại. Điều này là do một số phương pháp điều trị đặc biệt là phẫu thuật làm giảm lượng hormone tuyến giáp của bạn xuống mức rất thấp hoặc loại bỏ hormone này bằng cách loại bỏ tuyến giáp của bạn.

*Lựa chọn địa chỉ điểu trị cường giáp uy tín*

5. Điều gì xảy ra nếu bệnh cường giáp không được điều trị?

Bệnh cường giáp có thể tác động đến nhiều bộ phận trên cơ thể bạn, gây ảnh hưởng nếu bạn có tuyến giáp hoạt động quá mức. Các biến chứng do cường giáp không được điều trị hoặc điều trị kém bao gồm:

Rung tâm nhĩ
Đột quỵ
Suy tim sung huyết
Loãng xương

Nếu bạn đang gặp các triệu chứng của bệnh cường giáp, điều quan trọng là phải gặp nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để họ có thể xác định chẩn đoán thích hợp và đề nghị điều trị.

6. Các yếu tố nguy cơ của bệnh cường giáp là gì?

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh cường giáp có thể bao gồm:

Người có tiền sử bệnh bao gồm các tình trạng như thiếu máu ác tính, tiểu đường type 1 và suy tuyến thượng thận nguyên phát (bệnh Addison).
Có nhiều iod (một loại khoáng chất mà cơ thể bạn sử dụng để tạo ra hormone tuyến giáp) trong chế độ ăn uống của bạn.
Có thai.

Bệnh cường giáp là một tình trạng có thể kiểm soát và điều trị được và hầu hết mọi người đều có kết quả tốt khi điều trị. Mặc dù một số hình thức điều trị yêu cầu bạn phải dùng thuốc suốt đời nhưng nồng độ hormone tuyến giáp của bạn sẽ ở mức bình thường.

Thật không may, bệnh cường giáp do bệnh Graves không được điều trị có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian và gây ra các biến chứng. Nếu bạn mắc bệnh Graves, hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn những câu hỏi về cách bạn có thể kiểm soát tình trạng của mình tốt nhất.

7. Điều trị cường giáp khỏi được không?

Có một phương pháp điều trị lâu dài cho bệnh cường giáp. Cắt bỏ tuyến giáp bằng phẫu thuật hoặc phá hủy tuyến giáp bằng thuốc sẽ chữa khỏi bệnh cường giáp. Tuy nhiên, một khi tuyến giáp của bạn bị phá hủy, bạn sẽ phải dùng thuốc thay thế hormone tuyến giáp trong suốt quãng đời còn lại.

Cơ thể bạn vẫn cần hormone tuyến giáp, chỉ là không ở mức cao như khi bạn mắc bệnh cường giáp. Mặc dù bạn sẽ cần dùng thuốc và kiểm tra thường xuyên với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình nhưng đây là một dạng bệnh tuyến giáp có thể kiểm soát được.

Bệnh cường giáp có biến chứng không? Bão giáp (khủng hoảng tuyến giáp hoặc khủng hoảng tuyến giáp) là một biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của bệnh cường giáp. Nó xảy ra khi tuyến giáp của bạn tạo ra và giải phóng một lượng lớn hormone tuyến giáp trong một khoảng thời gian ngắn.

Cơn bão tuyến giáp là một trường hợp khẩn cấp đe dọa tính mạng cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Các triệu chứng của cơn bão tuyến giáp bao gồm:

Sốt cao – nhiệt độ từ 104 độ đến 106 độ F là phổ biến.
Nhịp tim nhanh (nhịp tim nhanh) có thể vượt quá 140 nhịp mỗi phút.
Cảm thấy kích động, cáu kỉnh và/hoặc lo lắng.
Mê sảng.
Suy tim sung huyết.
Mất ý thức.

8. Khi nào tôi nên thăm khám tuyến giáp?

Nếu bạn đang gặp các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cường giáp, điều quan trọng là phải gặp bác sĩ chuyên môn để họ có thể đánh giá tình trạng của bạn và đề xuất phương pháp điều trị. Khi đã được chẩn đoán mắc bệnh cường giáp, bạn có thể cần gặp bác sĩ thường xuyên để đảm bảo rằng việc điều trị của bạn đang có hiệu quả.

Nếu bạn đang có dấu hiệu bão tuyến giáp, một biến chứng của bệnh cường giáp, hãy đến bệnh viện gần nhất càng sớm càng tốt. Bệnh viện Đa khoa Hồng Phát là địa chỉ uy tín thăm khám và điều trị các bệnh lý tuyến giáp. Qúy khách đặt lịch thăm khám tuyến giáp vui lòng liên hệ đến số HOTLINE để được tư vấn.